Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to uproszczona forma opodatkowania działalności gospodarczej. Podstawę opodatkowania stanowi tu osiągnięty przychód, po uwzględnieniu przysługujących odliczeń (jak np. składki ZUS), a stawki podatku zależą od rodzaju prowadzonej działalności i wahają się w przedziale od 2 do 17%.
Ryczałt wydaje się być opłacalny dla przedsiębiorców, którzy nie ponoszą wysokich wydatków związanych z prowadzona działalnością gospodarczą, ponieważ w rozliczeniach podatkowych nie są uwzględniane koszty, co upraszcza sam proces obliczania podatku.
Z opodatkowania w formie ryczałtu mogą skorzystać wybrane podmioty, a mianowicie są to: osoby fizyczne, spółki cywilne oraz spółki jawne (w których jedynymi wspólnikami są osoby fizyczne), które rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej lub takie, u których przychody w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyły limitu 2 mln EUR. Mogą to być również osoby, które w poprzednim roku podatkowym rozliczały się wg karty podatkowej. Przy spółkach (cywilnych i jawnych) ryczałt musi być wybrany przez wszystkich wspólników.
Ryczałtem nie mogą się rozliczać przedsiębiorcy, którzy świadczą usługi na rzecz byłego pracodawcy (okres karencji wynosi tu 2 lata).
Ponadto, z ryczałtu nie mogą korzystać osoby, które:
– opłacają w tym samym roku podatek w formie karty podatkowej,
– korzystają z okresowego zwolnienia od podatku dochodowego,
– osiągają przychody z prowadzenia apteki, z działalności w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych bądź z działalności w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych,
– wytwarzają wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym.
Podmioty gospodarcze rozliczające się wg ryczałtu mają obowiązek prowadzenia ewidencji przychodów i wykazu środków trwałych i WNiP oraz są zobligowane do posiadania i przechowywania dowodów zakupu towarów.
Rozliczenie roczne podatku zryczałtowanego dokonywane jest na formularzu PIT-28 w terminie do końca kwietnia kolejnego roku podatkowego.
Wybór zryczałtowanej formy opodatkowania niesie za sobą następstwa w temacie wspólnego rozliczenia małżonków. Otóż, jeśli jeden ze współmałżonków prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem i osiąga z niej przychody to za dany rok podatkowy nie ma prawa do wspólnego rozliczenia ze współmałżonkiem., również w odniesieniu do innych przychodów (np.
z etatu). W przypadku jednak, gdy w danym roku podatkowym przychody z działalności opodatkowanej ryczałtem były zerowe, to wspólne rozliczenie podatkowe przysługuje.
Uwaga: od 2023 r. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to jedyna dozwolona forma opodatkowania przychodów uzyskiwanych z najmu prywatnego, czyli prowadzonego poza działalnością gospodarczą. W tym przypadku nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji przychodów.
Lucyna Wawrzynek, 09-11-2023
