Od 1 stycznia 2022 roku, zgodnie z regulacjami wprowadzonymi przez Polski Ład, zmieniły się zasady ustalania i rozliczania składki zdrowotnej. Aktualnie wysokość składki zdrowotnej jest zależna od wybranej formy opodatkowania. W ciągu roku przedsiębiorcy dokonują comiesięcznych wpłat na poczet składki zdrowotnej, a po zakończonym roku muszą złożyć dodatkowe roczne rozliczenie, co jest nowością wynikającą z nowych przepisów.
Rocznego rozliczenia składki zdrowotnej dokonuje się podczas przygotowania deklaracji rozliczeniowej DRA za miesiąc, w którym upływa termin złożenia rocznego zeznania podatkowego, czyli zarówno w przypadku ryczałtu jak i zasad ogólnych będzie to DRA za kwiecień 2023 r.
W razie wystąpienia na koniec roku niedopłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorca będzie musiał dokonać stosownej dopłaty wraz z uregulowaniem składki zdrowotnej za kwiecień, czyli do 20 maja. Natomiast w przypadku wystąpienia nadpłaty, ZUS zaliczy ją na poczet przyszłych płatności lub można złożyć wniosek o zwrot nadpłaconych składek. Jeżeli przedsiębiorca nie ma zaległości w ZUS-ie to otrzyma zwrot w terminie do 30 lipca.
Ryczałt
Przedsiębiorcy rozliczający się ryczałtem płacą składkę proporcjonalną do osiągniętego przychodu.
| Roczny przychód | Podstawa składki zdrowotnej | Wysokość składki zdrowotnej |
| Do 60 000 zł | 60% przeciętnego wynagrodzenia – 3732,62zł | 335,94 zł |
| Do 300 000 zł | 100% przeciętnego wynagrodzenia – 6221,04 zł | 559,89 zł |
| Powyżej 300 000 zł | 180% przeciętnego wynagrodzenia – 11197,87 zł | 1007,81 zł |
Przy określaniu miesięcznej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorca może przyjąć formę uproszczoną – bierze kwotę przychodów uzyskanych w poprzednim roku lub szacowanych na rok bieżący i płaci przez cały rok składki miesięczne w wysokości odpowiedniej to tej wielkości.
Jeśli przedsiębiorca nie wybierze uproszczonej formy wyliczania składki zdrowotnej, wówczas przychód należy śledzić na bieżąco i w razie przekroczenia danego progu przychodu już za miesiąc, kiedy nastąpiła taka sytuacja, zapłacić składkę zdrowotną w wyższej wysokości. W tym przypadku, jeśli przychody w ciągu roku wzrosną do drugiego lub trzeciego progu, za miesiące poprzednie konieczne będzie zapłacenie wyrównania według stawki obowiązującej za ostatni miesiąc w roku.
Zasady ogólne (skala podatkowa) i podatek liniowy
Przedsiębiorcy opodatkowani według skali podatkowej lub podatku liniowego płacą składkę zdrowotną w wysokości uzależnionej od uzyskanych dochodów, wyliczaną na bieżąco za każdy miesiąc.
| Forma opodatkowania | Składka miesięczna | Składka roczna |
| Skala podatkowa | 9% od dochodu,
nie mniej niż 270,90 zł |
9% od dochodu,
nie mniej niż 3 250,80 zł |
| Podatek liniowy | 4,9% od dochodu,
nie mniej niż 270,90 zł |
4,9% od dochodu,
nie mniej niż 3 250,80 zł |
Aleksandra Grabowska
